Veel Chromebooks, veel vragen

De meeste gewone laptops werken met Mac of Windows en hebben een uitgebreid eigen geheugen, waarop je documenten en foto’s kan bewaren.

Een Chromebook heeft bijna geen eigen geheugen, waardoor je diezelfde documenten en foto’s via het internet moet bewaren. Online of in de Cloud dus, net zoals bij een smartphone. Je zou kunnen zeggen dat een Chromebook een eenvoudige laptop is of een smartphone met een groter scherm en een toetsenbord.

Bij een Chromebook heb je geen Windows, maar wel Google Chrome als Operating System (OS). 

Microsoft Office is met Outlook, Word, Excel en PowerPoint een sterk verspreid en bekend softwarepakket. Onze school heeft altijd met Microsoft Office gewerkt. Hoewel Chromebooks Googleproducten zijn, kan je via de browser perfect met Microsoft Office werken. De standaardomgeving in de school voor tekstverwerking, rekenbladen en presentatiesoftware, is dus Microsoft Office. Zo behouden we de vertrouwde manier van werken en kiezen we als school voor één systeem dat we reeds sterk hebben uitgebouwd.

Volledig overschakelen naar Google Workspace zou nu een extra verandering betekenen die niet nodig is. In de derde graad kan het zijn dat leerlingen ook met Googleprogramma’s werken. De leerplannen vragen trouwens ook om tekstverwerking, rekenbladen en presentatiesoftware, … in diverse “talen” aan te bieden.

In de eerste plaats is de Digisprong een initiatief van het Vlaams Ministerie van Onderwijs en zijn we verplicht om dit uit te voeren. In 2021 besliste de regering dat elke leerling in het secundair onderwijs over een eigen ICT-toestel moest beschikken. Voor u als ouders zijn daar geen kosten aan verbonden.

Alvorens te praten over de meerwaarde, willen we graag benadrukken dat de minwaarde voor leerlingen zonder digitale vaardigheden zéker is. Leerlingen die de humaniora zouden verlaten zonder digitale vaardigheden, zijn erg beperkt bij hun hogere studies en later op de arbeidsmarkt. 

We zijn dus blij dat de school met de financiering van Digisprong qua ICT een enorme stap vooruit heeft kunnen zetten zonder dat dit extra kosten voor de ouders met zich meebracht. Of dit ook in de toekomst zo zal blijven is helaas minder zeker.

De Chromebooks bieden een enorme meerwaarde voor de school en de leerlingen . Wat ze bijbrengen wordt hieronder opgesomd en uitgelegd.

• Differentiatiemogelijkheden: dankzij de Chromebook kunnen leerlingen vaker oefeningen krijgen die afgestemd zijn op hun individueel niveau. Hierdoor blijven enerzijds leerlingen niet op hun honger zitten en anderzijds krijgen ze de kans om leerstof die voor hen lastiger is op hun individueel niveau en tempo te verwerken.  
• Onmiddellijke en gerichte feedback: Doordat leerlingen de mogelijkheid hebben om online oefeningen te maken krijgen ze na het oplossen van de oefening meteen het juiste antwoord te zien. Op die manier moeten ze niet wachten op andere leerlingen en kunnen ze op hun eigen tempo verder werken. Daarnaast kunnen leerkrachten aan de hand van data uit de opgeloste oefeningen gerichter differentiëren. 
• Genoodzaakt om secuur te werken: Als een leerling oefeningen online oplost, wordt het antwoord pas juist gerekend als het tot op de letter juist is ingevuld. Dit benadrukt het belang van nauwgezet werken en heeft een positieve weerslag op hun dagelijkse leven en hun verdere school-en arbeidsloopbaan. 
• Toegang tot bronnen: om informatie op te zoeken bijna eender welk onderwerp, biedt het internet meerdere bronnen. Wanneer dit opzoekwerk op school gebeurt, krijgt de leerling bovendien de nodige ondersteuning om die bronnen op hun kwaliteit te leren beoordelen. 
• Samenwerken: door met verschillende leerlingen samen aan een document of een presentatie te werken, leren de leerlingen digitaal samen te werken.  

Daarnaast blijft het belangrijk om ook het niet-digitale bewust zijn plaats te geven. De leerlingen nemen bijvoorbeeld tijdens de les notities met pen en papier, opdrachten moeten steeds in de klas mondeling aan de leerlingen gegeven worden, voor het inplannen van studiewerk geven we nog graag de voorkeur aan pen en papier, … 

De leerlingen nemen hun Chromebooks mee naar huis. Thuis wordt de Chromebook gebruikt

• voor huiswerk: kijk dagelijks in de Schoolagenda welk huiswerk je hebt
• voor Berichten en e-mails: lees dagelijks je berichten en e-mails. Een antwoord wordt verwacht binnen de 48 uren. Dit kan een dag later zijn in het weekend. 

Ook thuis volg je de online afspraken zoals die gebundeld zijn in de Netiquette van onze school. 

Maar ook hier verwachten we dat thuis de Chromebook bij het geconcentreerd studeren doelbewust aan de kant wordt geschoven. Een goede planning van de werkzaamheden begint aan je Chromebook maar daarna is er zeker ook studietijd waarbij de Chromebook dicht blijft.

Bij het leerlingencontract dat de leerlingen ondertekenen in het begin van het schooljaar, staat een uitgebreide uitleg over het gebruik van computermateriaal. We vragen bijvoorbeeld dat de leerlingen  niet mailen naar leerkrachten of directie, maar dat ze daarvoor een bericht sturen in Smartschool. 

We herhalen hier nog enkele belangrijke afspraken:   

• Leerkrachten zijn niet voortdurend bereikbaar via Smartschoolberichten. Je mag een reactie verwachten binnen 48 uur, weekends en schoolvakanties niet meegeteld.  
• Omgekeerd verwachten wij van de leerlingen ook niet dat ze hun schoolberichten en de mededelingen van Smartschool continu nakijken. We vragen wel om op schooldagen dagelijks de Smartschoolberichten te controleren. 

• Op vrijdagavond is de schoolagenda en de kalender in Smartschool voor de volgende week klaar. We vragen dan ook om in de loop van het weekend in de Smartschool-kalender en schoolagenda te kijken naar de activiteiten van de volgende week. 
• Opdrachten voor school worden altijd in de klas aangekondigd, nooit alleen maar via een bericht in Smartschool. Het kan ook niet dat een leerkracht nieuwe leerstof die niet in de klas behandeld werd, mailt of op Smartschool plaatst als te kennen leerstof. Wel kan het natuurlijk zijn dat de leerkracht via Smartschool extra materiaal en uitleg bij een in de klas gegeven taak of les geeft. 
• Wanneer leerlingen Smartschoolberichten sturen of mailen, verwachten leerkrachten een beleefd bericht met correcte aanspreking, bondige maar goed opgebouwde inhoud en een vriendelijke afsluiting. 
• SmartSchool beschikt over de mogelijkheid om berichten alleen maar tijdens de “werkweek en werkuren” te bezorgen. 

In principe werkt een leerling gedurende al zijn/haar jaren bij XaCo met dezelfde Chromebook. Een Chromebook gaat dus zes jaar mee, mits correct gebruik.

Voor eventuele fysieke schade is er tijdens de eerste 4 jaar een schadegarantie afgesloten met een forfait van 39 euro.

Sommige jongeren voelen zich geroepen om de software van hun Chromebooks uit te testen. Zij bezoeken ongewenste websites of gaan “prutsen” in de programmatie. Uiteraard is dit niet de bedoeling. Schade die voortkomt uit het oneigenlijk gebruik van de Chromebook, moet vergoed worden. 

Door de Chromebook thuis te  gebruiken, krijgen de jongeren de kans om niet alleen de voordelen, maar ook de risico’s te leren kennen. 

Die risico’s zitten onder andere in de duur van de schermtijd, het tijdig opladen en mee naar school brengen, in thema’s als online privacy, cyberpesten enz

Sensibilisering gebeurt op school tijdens de lessen, via specifieke workshops en infoavonden. Toch kan het belang van de nodige opvolging thuis niet onderschat worden.

Voor ouders zijn er online heel wat interessante webinars te vinden die kunnen helpen om uw kind steeds beter te begeleiden in het omgaan met deze risico’s. Bijvoorbeeld op de website van de Gezinsbond vind je webinars over gamen, privacy, cyberpesten enz en die kan je gratis bekijken. Ook bij Veilig Online kan je van thuis uit belangrijke informatie oppikken.

Voor het gebruik op school hebben de leerlingen een schoolaccount dat streng is beveiligd. Bovendien zijn er beperkingen die via de wifiverbinding op school worden opgelegd. 

Ook thuis kunnen de leerlingen van de eerste en de tweede graad enkel hun schoolaccount gebruiken, maar hier vallen de beperkingen via de wifiverbinding natuurlijk weg. Daarbij komt – voor de leerlingen van de derde graad – de mogelijkheid om op hun laptops een persoonlijk account toe te voegen zodat zij leren om dat zelf te beheren. 

Als ouder kunt u bepaalde beperkingen instellen op een persoonlijk account via Family Link. Ook hier vindt u meer informatie over het beveiligen van persoonlijke accounts.

LET OP: elke beveiliging kan met meer of minder moeite steeds omzeild worden, het blijft dus belanrijk om hierover in een open klimaat met uw dochter of zoon te spreken.

We merken dat de leerlingen in het eerste jaar aankomen met grote verschillen in kennis over ICT. In de eerste graad komen in verschillende vakken de belangrijkste ICT-vaardigheden via zelfstudiepakketten aan bod. Zo leren alle leerlingen al snel met hun Chromebook, internet en SmartSchool werken en kennen ze op het einde van het tweede jaar de basis van Word, Excel en PowerPoint.

We merken een bezorgdheid bij ouders over de druk of stress bij hun kinderen die moeten omgaan met zowel een digitale als een papieren agenda, met een toevloed aan berichten enz,  

De Digiquette van de school kan hierbij helpen: 

AGENDA

Alle taken en toetsen worden mondeling aangekondigd in de klas en staan in de SmartSchool-agenda als bevestiging. Dit is de basisregel en hiervoor is de leerkracht verantwoordelijk. Bij taken en toetsen waarvoor het gebruik van het Chromebook nodig is, zal de code CB vermeld worden. Je mag er dus vanop aan dat de informatie in de Smartschoolagenda volledig is.  In de agenda in SmartSchool zet de leerkracht ook het lesonderwerp van elke les.  

 BERICHTEN EN EMAILS  

Vaak is het beste bericht één dat je vertelt en niet verstuurt. Berichten zullen heel vaak een bevestiging zijn van wat in de klas al mondeling werd besproken. Zie verder de afspraken onder Netiquette. 

Het gebruik van een Chromebook vraagt niet alleen technische vaardigheden en praktische afspraken, maar de jongeren moeten ook een leerproces doormaken en kunnen groeien op dit vlak. Net als bij leren fietsen, vraagt dit leerproces een beetje tijd, geduld, de kans om te vallen en opstaan en ook begeleiding. 

In de eerste graad zal er tijdens de lessen tijd worden genomen om de mediawijsheid van de leerlingen aan te scherpen. Dit gebeurt zowel binnen verschillende vakken als via externe sprekers.  

Tijdens de schooluren kunnen de leerlingen hun Chromebook alleen maar gebruiken via hun schoolaccount. We laten ouders in de eerste en de tweede graad de keuze of een Chromebook ook buiten de schooluren kan gebruikt worden met een privé-account.  

We willen absoluut geen vals gevoel van veiligheid creëren: ook bij het werken met een schoolaccount heeft de leerling toegang tot het net en dus tot websites die niets met hun studiewerk te maken hebben.

Het schoolaccount: 
Dit is een Office 365 mailadres van de school (@leerling.xaco.be) waarmee leerlingen aanmelden op hun Chromebook. Een schoolaccount valt onder het beheer van de school waardoor de school er ook beperkingen op kan leggen. 

Het privéaccount: 
Dit is een persoonlijk Google-account (@gmail.com) waarmee ook op een Chromebook kan aangemeld worden maar dit zonder accountbeperkingen. Daarnaast heeft de leerling volledige toegang tot de Playstore waar onbeperkt app’s kunnen gedownloaded worden.  

In het leerproces dat onze jongeren online doorlopen, hebben ze, zeker in het begin, nog veel begeleiding nodig. Naarmate ze ouder worden willen ze zelf meer privacy.  

Om de balans te vinden tussen loslaten en toch tijdig kunnen ingrijpen, is het belangrijk om een open communicatie te behouden.  

Om de jongeren weg te houden van ongewenste sites, kan je proberen om de toegang te blokkeren, maar dit kan erg controlerend overkomen. Bovendien zal het niet altijd lukken, bijvoorbeeld wanneer er een achterpoortje wordt gevonden.  

Een regelmatig gesprek over het gebruik van de chromebook en smartphone, naast andere onderwerpen, kan de jongere het gevoel geven dat er ook naar zijn/haar mening wordt geluisterd en kan zijn/haar inzicht groeien. Zorg dat je als ouder op een gezonde manier betrokken blijft in dit proces. Dit is de beste preventie voor ongewenst gebruik. 

Zoals hierboven al vermeld werd, vindt u hier enkele concrete tips om u te helpen: 

• De Chromebook dient enkel voor schoolwerk. 
• Gebruik de Chromebook enkel in een gemeenschappelijke ruimte, niet op de eigen kamer. 
• Beperk de schermtijd overeenkomstig de leeftijd. 
• Moedig je kind aan om een boek te lezen in plaats van een scherm te gebruiken. 

• Hou rekening met het karakter van uw kind. De ene heeft al meer nood aan regelmatig afspreken dan de andere.  

De huidige generatie jongeren zit vaker aan de computer dan de voorgaande generatie ooit gedaan heeft. Het belang van een correcte houding dringt zich op. Denk bijvoorbeeld aan zitten met een rechte rug en nek, voldoende afstand tot het scherm. Het Kenniscentrum van de Digisprong heeft hierrond volgend advies uitgewerkt:  

Gezond ICT-gebruik | Vlaanderen.be  

Ook de volgende websites geven je concrete tips voor gezond computergebruik: 

Wat is de ideale lichaamshouding als je achter je computer zit? | gezondheid.be 

Wat doe je tegen nekpijn als gevolg van computergebruik? | gezondheid.be 

Rugvriendelijk zitten, staan en liggen | CM  

Met een goede zithouding zit je altijd goed | Gezond Leven 

Vond je op deze pagina het antwoord niet op jouw vraag? Twijfel dan niet en stuur een e-mail naar [email protected]. We trachten zo snel mogelijk te antwoorden.